Van Gang Cầu - Van Cổng - Van 1 Chiều - Van Y Lọc - Van Bướm - Rọ Bơm Gang
Khớp nối mềm BE (hay Mối nối mềm gang BE, Adapter khớp nối BE gang cầu) là một phụ kiện đường ống quan trọng, được thiết kế để nối hai đầu ống hoặc nối ống với van/thiết bị có mặt bích, đồng thời cho phép điều chỉnh, bù sai số, và hấp thụ rung động trong hệ thống. Đây là giải pháp linh hoạt và đáng tin cậy cho các hệ thống cấp thoát nước và công nghiệp.
Khớp nối mềm EE (hay mối nối mềm EE, coupling mềm EE) là phụ kiện đường ống chuyên dụng bằng gang, dùng để kết nối linh hoạt hai đầu ống côn như gang, HDPE hoặc uPVC, giúp giảm rung động và hấp thụ giãn nở nhiệt. Với vật liệu gang cầu GJS500-7 cao cấp, gioăng EPDM chống rỉ và bulong inox, khớp nối EE gang chịu áp lực lên đến PN16, phù hợp cho hệ thống cấp thoát nước đô thị và công nghiệp tại Việt Nam.
Trụ cứu hỏa Shinyi (hay còn gọi là trụ cấp nước PCCC Shinyi, trụ chữa cháy Shinyi, fire hydrant Shinyi, trụ tiếp nước chữa cháy Shinyi) là một trong những thiết bị tiếp nước PCCC (phòng cháy chữa cháy) cao cấp từ thương hiệu Shin Yi Valves (Đài Loan), được sử dụng rộng rãi tại Việt Nam cho hệ thống chữa cháy ngoài trời. Với vật liệu gang cầu phủ sơn epoxy chống ăn mòn, sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn TCVN 6379:1998 và TCVN 5739:1993, chịu áp suất PN16/PN20, kích thước từ DN100 đến DN150
Trong các hệ thống đường ống công nghiệp và dân dụng, các hệ thống đường ống và thiết bị máy móc (đặc biệt là máy bơm công nghiệp) thường xuyên tạo ra rung động và chịu ảnh hưởng của sự giãn nở nhiệt. Nếu không được xử lý, những yếu tố này có thể gây hỏng hóc nghiêm trọng cho đường ống và thiết bị cố định. Khớp Nối Mềm Chống Rung Cao Su chính là giải pháp kỹ thuật tối ưu để giải quyết triệt để vấn đề này. Là thiết bị thiết yếu giúp hấp thụ rung động, bù đắp giãn nở nhiệt và giảm tiếng ồn
Trong hệ thống bơm nước, rọ bơm gang hay còn gọi là van hút gang, rọ hút gang, chõ bơm gang, hoặc foot valve gang (van chân gang) là một thiết bị không thể thiếu. Đây là loại van một chiều kết hợp lưới lọc, giúp giữ mồi nước, chống rác và đảm bảo máy bơm hoạt động ổn định. Với vật liệu gang đúc bền bỉ, sản phẩm phù hợp cho các ứng dụng từ cấp nước sinh hoạt đến tưới tiêu nông nghiệp và công nghiệp.
Van Y lọc gang, hay còn gọi là lọc Y gang, Y strainer gang mặt bích hoặc van lọc chữ Y thân gang, là một thiết bị công nghiệp phổ biến dùng để loại bỏ tạp chất, cặn bẩn trong dòng lưu chất như nước, khí, hơi nóng để bảo vệ các thiết bị như van điều khiển, bơm, đồng hồ đo lưu lượng. Với vật liệu chính là gang dẻo (FC200 hoặc GC200), sản phẩm này không chỉ chịu áp lực cao mà còn có giá thành hợp lý, phù hợp cho cả hệ thống công nghiệp và dân dụng
Van bướm gang (van bướm thân gang) là một trong những loại van công nghiệp được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt trong các hệ thống cấp thoát nước, HVAC và xử lý chất lỏng. Với chi phí hợp lý và độ bền cao, van bướm gang đúc (Cast Iron Butterfly Valve) là giải pháp tối ưu cho nhiều ứng dụng. Kích thước từ DN40 (1.5") đến DN600 (24"), với áp suất lên đến 10-16 bar và giới hạn nhiệt độ lên đến 85-120°C (tùy thuộc vào vật liệu gioăng, thường là cao su EPDM hoặc PTFE).
Van 1 chiều gang (hay còn gọi là van một chiều gang, check valve gang) là một loại van công nghiệp được chế tạo chủ yếu từ vật liệu gang (thường là gang xám hoặc gang dẻo/gang cầu), có chức năng cho phép lưu chất (nước, khí, dầu) chảy theo một chiều duy nhất và tự động đóng lại để ngăn dòng chảy ngược. Điều này giúp bảo vệ hệ thống đường ống khỏi hư hỏng do áp lực ngược hoặc ô nhiễm. Van được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống cấp thoát nước, công nghiệp và xử lý chất lỏng.
Van cổng gang (hay còn gọi là van cửa gang, gate valve gang, van gang chặn) là loại van công nghiệp phổ biến, sử dụng để đóng/mở hoàn toàn dòng chảy trong hệ thống đường ống, đặc biệt phù hợp cho cấp thoát nước, xử lý nước thải và công nghiệp. Với vật liệu gang dẻo hoặc gang cầu bền bỉ, van cổng gang chịu áp lực cao và chống mài mòn tốt, được sản xuất theo tiêu chuẩn châu Âu như BS 5163, BS 4504.
Các Loại Van Gang Công Nghiệp Phổ Biến: Van Cầu, Van Cổng, Van Bướm, Van 1 Chiều, Van Y Lọc, và Rọ Bơm Gang
- Van gang là một trong những loại van công nghiệp được sử dụng rộng rãi nhất nhờ độ bền cao, khả năng chịu áp lực và nhiệt độ tương đối tốt cùng chi phí hợp lý. Bài viết này sẽ đi sâu vào cấu tạo, đặc điểm, ứng dụng và cách lựa chọn các loại van gang cơ bản.
Giới Thiệu & Phân Loại Van Gang
- Van gang đúc (Cast Iron Valve) là thiết bị cơ học dùng để kiểm soát (mở, đóng, điều tiết) dòng chảy của chất lỏng, khí hoặc hơi trong hệ thống đường ống. Vật liệu chính là gang (gang xám - Cast Iron, hoặc gang cầu - Ductile Iron), được đúc nguyên khối.
Phân loại cơ bản theo chức năng:
- Van dùng để đóng/mở hoàn toàn: Van Cổng gang.
- Van dùng để điều tiết/điều chỉnh lưu lượng: Van Cầu gang, Van Bướm gang.
- Van dùng để bảo vệ hệ thống (chống chảy ngược): Van Một Chiều gang.
- Thiết bị lọc và bảo vệ: Van Y Lọc gang, Rọ Bơm gang.
Đặc Điểm Kỹ Thuật Chi Tiết Từng Loại Van Gang
1. Van Gang Cầu (Globe Valve)
| Đặc Điểm | Mô Tả Chi Tiết |
| Cấu tạo & Chức năng | Cơ chế đóng/mở là đĩa van (disc) di chuyển vuông góc với mặt đế van (seat). Chức năng chính là điều tiết hoặc điều chỉnh lưu lượng dòng chảy. |
| Ưu điểm | Khả năng điều chỉnh dòng chảy tốt (thắt tiết lưu), độ kín cao. |
| Hạn chế | Gây tổn thất áp suất lớn do thay đổi hướng dòng chảy, chỉ nên dùng đóng/mở. |
| Ứng dụng | Hệ thống hơi nóng, nước nóng, dầu, nơi cần kiểm soát lưu lượng chính xác. |
2. Van Gang Cổng (Gate Valve)
| Đặc Điểm | Mô Tả Chi Tiết |
| Cấu tạo & Chức năng | Cơ chế đóng/mở là cánh cổng (wedge/gate) di chuyển lên xuống vuông góc với dòng chảy. Chức năng chính là đóng/mở hoàn toàn (dùng như van chặn). |
| Ưu điểm | Dòng chảy thẳng, không gây tổn thất áp suất khi mở hoàn toàn. |
| Hạn chế | Không dùng để điều tiết lưu lượng (dễ làm mòn gioăng/seat), tốc độ đóng mở chậm. |
| Ứng dụng | Hệ thống cấp thoát nước, PCCC, đường ống nước thải. |
3. Van Gang Bướm (Butterfly Valve)
| Đặc Điểm | Mô Tả Chi Tiết |
| Cấu tạo & Chức năng | Cơ chế đóng/mở là đĩa van (disc) xoay quanh trục (xoay $90^\circ$). Có thể dùng để đóng/mở hoặc điều tiết dòng chảy. |
| Ưu điểm | Thiết kế gọn nhẹ, chiếm ít không gian, giá thành cạnh tranh, vận hành nhanh chóng (tay gạt hoặc tay quay). |
| Hạn chế | Độ kín tuyệt đối thấp hơn van cổng/cầu (đối với áp suất cao). |
| Ứng dụng | Hệ thống nước sạch, nước thải, HVAC, đường kính lớn (DN50 đến DN1200). |
4. Van Gang Một Chiều (Check Valve)
| Đặc Điểm | Mô Tả Chi Tiết |
| Cấu tạo & Chức năng | Cơ chế tự động đóng mở bằng áp lực dòng chảy. Chức năng chính là ngăn chặn dòng chảy ngược để bảo vệ bơm và thiết bị. |
| Ưu điểm | Vận hành tự động, bảo vệ hệ thống khỏi hiện tượng búa nước. |
| Hạn chế | Không thể điều khiển bằng tay. |
| Ứng dụng | Sau bơm (máy bơm), hệ thống đường ống áp lực cao. |
5. Van Y Lọc Gang (Y Strainer)
| Đặc Điểm | Mô Tả Chi Tiết |
| Cấu tạo & Chức năng | Có hình dạng chữ "Y" với một lưới lọc (screen) bên trong. Chức năng chính là lọc rác, cặn bẩn khỏi dòng chảy để bảo vệ van, bơm, và các thiết bị nhạy cảm khác. |
| Ưu điểm | Dễ dàng vệ sinh lưới lọc, bảo vệ hiệu quả các thiết bị đắt tiền. |
| Hạn chế | Gây sụt áp một chút trong hệ thống. |
| Ứng dụng | Mọi hệ thống trước van điều khiển, đồng hồ đo, máy bơm. |
6. Rọ Bơm Gang (Foot Valve / Pump Strainer)
| Đặc Điểm | Mô Tả Chi Tiết |
| Cấu tạo & Chức năng | Là sự kết hợp giữa lưới lọc và van một chiều (thường là dạng lá lật). Được lắp đặt ở đầu ống hút của máy bơm. Chức năng chính là giữ nước mồi cho bơm và lọc rác trước khi nước vào ống. |
| Ưu điểm | Ngăn rác hiệu quả, giữ nước mồi giúp bơm vận hành ổn định. |
| Hạn chế | Khó vệ sinh, cần phải nhấc khỏi bể/hồ. |
| Ứng dụng | Lắp đặt chìm ở cuối đường ống hút của máy bơm nước. |
Vật Liệu, Tiêu Chuẩn & Kết Nối Van Gang
1. Vật liệu Gang (Cast Iron & Ductile Iron)
- Gang Xám (Cast Iron - CI): Ký hiệu phổ biến FC, GG20, GG25. Ưu điểm là chi phí thấp, khả năng giảm rung tốt, nhưng có độ giòn cao hơn.
- Gang Cầu (Ductile Iron - DI): Ký hiệu phổ biến FCD, GGG40, GGG50. Chứa hàm lượng magiê, giúp gang có tính dẻo, chịu va đập và áp lực tốt hơn gang xám, được ưu tiên sử dụng cho các hệ thống chịu áp lực cao.
2. Tiêu Chuẩn Áp Lực
- Van gang thường được sản xuất theo các tiêu chuẩn kết nối mặt bích quốc tế, quy định áp suất làm việc tối đa:
- PN10, PN16, PN25 (Châu Âu - ISO): Phổ biến nhất tại Việt Nam. Ví dụ: Van gang cổng mặt bích PN16.
- ANSI Class 125/150 (Mỹ): Dùng trong một số dự án lớn.
- JIS 10K (Nhật Bản): Thường gặp trong hàng hóa xuất xứ châu Á.
3. Kiểu Kết Nối
- Van gang lắp bích (Flange End): Phổ biến cho van kích thước lớn (từ DN50 trở lên) và hệ thống áp lực cao, đảm bảo độ kín và chắc chắn.
- Van gang nối ren (Threaded End): Thường dùng cho van kích thước nhỏ (DN15 - DN80) và hệ thống áp lực thấp.